Πόσο επηρεάζει η διατροφή στη δημιουργία πετρα στην χολη;

Πόσο επηρεάζει η διατροφή στη δημιουργία χολόλιθων; ρωτάει αναγνώστριά .

Η χολολιθίαση είναι μια πάθηση που απασχολεί σήμερα το 10% του πληθυσμού του πλανήτη, αν και αυτό ποικίλλει από χώρα σε χώρα, για παράδειγμα στη Χιλή πάσχει το 30%, ενώ στην Ελλάδα το 5%-6%.

Πρόκειται για παρουσία λίθων στον αυλό της χοληδόχου κύστης ή των εξωηπατικών χοληφόρων. Οι χολόλιθοι μπορεί να περιέχουν χοληστερόλη, χολερυθρίνη, ασβέστιο και βλέννα. 

Ανάλογα με την περιεκτικότητά τους σε καθένα από αυτά τα συστατικά, χωρίζονται σε:

- Χοληστερινικούς (λευκωποί).

- Χολερυθρινικούς (μαύροι ή γεώχροες).

- Μικτούς.

Οι τελευταίοι αποτελούν την πλειονότητα φτάνοντας στο 80% των περιπτώσεων. Αν και οι αμιγείς χοληστερινικοί χολόλιθοι είναι σπάνιοι, η χοληστερόλη αποτελεί το κύριο συστατικό στα τρία τέταρτα όλων των χολόλιθων.

Οι λίθοι σχηματίζονται σχεδόν πάντοτε εντός της χοληδόχου κύστης και σπανιότατα στα ενδο- ή εξωηπατικά χοληφόρα. Σημαντικό ρόλο στη λιθογένεση φαίνεται να παίζουν:

- Η στάση της χολής μέσα στην κύστη.

- Ο υπερκορεσμός της χολής, δηλαδή η αυξημένη περιεκτικότητά της σε χοληστερόλη ή / και η μειωμένη περιεκτικότητα σε χολικά οξέα.

- Η αυξημένη έκκριση βλεννοπρωτεϊνών από το βλεννογόνο της κύστης.

- Βακτηριακή λοίμωξη.

ΠΟΛΥΠΑΡΑΓΟΝΤΙΚΗ ΝΟΣΟΣ

Οπως αναφέρει ο κ. Αλέξανδρος Γιατζίδης, ιατρός - χειρουργός, Μ.D., «η χολολιθίαση συνιστά μια πολυπαραγοντική νόσο με κυριότερους προδιαθεσικούς παράγοντες το φύλο, την ηλικία, την παχυσαρκία, τη κατανάλωση αλκοόλ και καφεΐνης και τη χαμηλή σωματική δραστηριότητα».

«Η σχέση δίαιτας και χολολιθίασης βρίσκεται ακόμη σε επίπεδο έρευνας» εξηγεί η κ. Ειρήνη Καρραμπά, διαιτολόγος - διατροφολόγος και συνεχίζει: «Δεν έχει βρεθεί ακόμη η ιδανική σύσταση μενού ή διαιτολογίου, ούτε ο τέλειος συνδυασμός θρεπτικών στοιχείων που θα βοηθήσει αποτελεσματικά στην υποχώρηση αυτής της πάθησης. Ομως έχουμε καταλήξει σε κάποιους γενικούς κανόνες διαιτητικής που σίγουρα βοηθούν στην αντιμετώπιση της χολολιθίασης».

«Μελέτες έχουν δείξει ότι η μέτρια κατανάλωση καφέ και αλκοόλ σχετίζεται αρνητικά με τον σχηματισμό χολόλιθων σε ενήλικες, ενώ αντίθετα η καθιστική ζωή και η παχυσαρκία βοηθούν στην εμφάνισή της» συμπληρώνει ο κ. Γιατζίδης. Οσον αφορά το πώς γίνεται αυτό ο κ. Γιατζίδης αναφέρει: «Η διατροφή φαίνεται να επηρεάζει τον σχηματισμό χολόλιθων, τροποποιώντας είτε τη κινητικότητα της χολής είτε τη σύσταση αυτής σε λιπίδια. Ατομα που ακολουθούν πολύ υποθερμιδικές δίαιτες προκειμένου να επιταχύνουν την απώλεια βάρους μπορούν να εμφανίσουν χολόλιθους. Σε αυτά τα άτομα παρατηρείται μειωμένη κατά 40%-50% έκκριση χολικών οξέων και μείωση των φωσφολιπιδίων, η οποία οδηγεί σε μικρότερο απαιτούμενο χρόνο σύνθεσης κρυστάλλων χοληστερόλης».

Κατά την κ. Καραμπά και η υπερβολική πρόσληψη θερμίδων βοηθάει στον σχηματισμό χολόλιθων: «Η παχυσαρκία συντελεί στη δημιουργία χολόλιθων αυξάνοντας τη σύνθεση χοληστερόλης, στην έκκριση της χοληστερόλης στη χολή. Ενας μεγάλος αριθμός επιδημιολογικών ερευνών εξέτασε τη σχέση της ενεργειακής πρόσληψης και της χολολιθίασης. Σε μια γαλλική έρευνα με τη συμμετοχή 152 ατόμων στα οποία διαγνώστηκε χολολιθίαση μέσω υπερηχογραφήματος, βρέθηκε αυξημένος κίνδυνος για χολολιθίαση με μια διατροφή άνω των 2.500 θερμίδων».

- Τι θα πρέπει να αποφεύγει κάποιος που υποφέρει από χολολιθίαση;
Η κ. Καραμπά συμβουλεύει: 1. Σημαντικό περιορισμό του λίπους. Συγκεκριμένα, από τα γαλακτοκομικά θα πρέπει να αποφεύγονται η φέτα, τα κίτρινα τυριά και τα πλήρη σε λίπος γάλατα και γιαούρτια. Από τα γλυκά, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται σε εκείνα που περιέχουν λιπαρά (σοκολάτα υγείας και γλυκά του κουταλιού επιτρέπονται σε μικρή χρήση). Από τα κρέατα θα πρέπει να αποφεύγονται το χοιρινό, το αρνί, τα αλλαντικά, ενώ από τα ψάρια όλα εκείνα που είναι κονσερβοποιημένα σε λάδι. Από φρούτα, το μόνο που έχει υψηλό ποσοστό λίπους είναι το αβοκάντο. Περιορίστε τα παχυντικά ροφήματα (ζεστές σοκολάτες, καπουτσίνο, καφές με κρέμα και προτιμήστε καφέ ή τσάι με αποβουτυρωμένο γάλα).

2. Σταδιακή μείωση του σωματικού βάρους σε περίπτωση παχυσαρκίας.

3. Σωστή εφαρμογή του τρόπου παρασκευής των φαγητών, ώστε να είναι ελαφρά και εύπεπτα. Αποφύγετε τα τηγανητά ή τσιγαριστά και προτιμάτε τον φούρνο, το γκριλ, την ψηστιέρα και τον ατμό. Χρησιμοποιήστε αντικολλητικά μαγειρικά σκεύη για να μειώσετε την ανάγκη μαγειρικού λαδιού και λιπών, και περιορίστε τις κρεμμώδεις και λαδερές σάλτσες. Αυξήστε την πρόσληψη φυτικών ινών (φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης). Επίσης, αυξήστε την ποσότητα των πρωτεϊνών (κρέας, ψάρι, τυρί), ανάλογα με τα ποσοστά των υπόλοιπων θρεπτικών στοιχείων (υδατάνθρακες, λίπη).

Σώζουν τα Ω3 λιπαρά

Να στραφούμε στην κατανάλωση Ω3 λιπαρών μας παροτρύνει ο κ. Γιατζίδης και εξηγεί: «Η διαιτητική πρόσληψη μονο-και πολυακόρεστων λιπαρών οξέων αναστέλλει τον σχηματισμό χοληστερινικών χολόλιθων. Το λινελαϊκό και το ελαϊκό οξύ σχετίζονται ισχυρά με χαμηλότερο κίνδυνο χολολιθίασης. Η πρόσληψη Ω3 λιπαρών οξέων μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου και τον δείκτη κορεσμού της χοληστερόλης (CSI) ασθενών με χολολιθίαση. Παράλληλα, σταθεροποιεί το CSI και τον χρόνο σύνθεσης χολόλιθων (NT) σε παχύσαρκες γυναίκες κατά τη διάρκεια απώλειας βάρους, προλαμβάνοντας έτσι τον σχηματισμό χοληστερινικών χολόλιθων».
www. medlabnews.gr